Rituelen kunnen helpen de overgang te maken van de ene situatie naar een andere. Je doet iets, samen of alleen, waardoor van een oude situatie afscheid wordt genomen, of iets wordt afgerond. Tegelijkertijd opent zich daarmee een venster naar een nieuwe situatie.

Louise is erg ziek. Ze heeft niet lang meer te leven en is bezig met afscheid nemen. Ik ken haar en haar zoons en een aantal vrienden nog van het moment dat haar man heel ziek was. Hij, katholiek, wilde indertijd graag de ziekenzegen. Het werd een mooi moment, waar hijzelf ook nog helemaal bij was.

Nu is Louise op haar beurt ook zo ziek dat ze zeer waarschijnlijk binnenkort gaat sterven, belt een van de twee zoons op en vraagt of ik ook bij moeder kan komen voor de ziekenzegen. Natuurlijk. Het zijn altijd bijzondere momenten om daarvoor bij iemand te komen.

Na eerst wat samen met haar te hebben gepraat, verzamelt heel het gezin, de kleinkinderen en de vrienden zich om haar bed in de woonkamer. In deze huiselijke, ongedwongen en intieme sfeer hebben we haar leven gezegend: het verleden met alles wat er mooi en lastig in was; we hebben haar samen vastgehouden en kracht gewenst voor nu; en op het eind haar een goede reis gewenst, hoe het ook zou gaan.

Door rituelen gebeurt er vaak iets diep van binnen en verandert er iets. Bij een ziekenzegen komt er vaak een zekere mate van rust of berusting. Er wordt ruimte gemaakt voor het naderend sterven. Vaak schept dat ruimte bij alle betrokkenen.

De zoon die mij belde, vraagt aan zijn moeder of het zo goed is. ‘Ja’, zegt ze en ze knikt, ‘zo is het goed.’